|
Jimbo
Katoliki la Morogoro
Historia
|
Historia Fupi ya Jimbo
-
Jimbo la Morogoro lilizaliwa Machi 25, 1953 na
Mhasham Bernard Hilhorst alikuwa askofu wake wa kwanza.
-
Hata hivyo, historia ya Jimbo la Morogoro inaanza
karne ya 19 katika miaka ya 1860. Mapema mwaka 1858 Askofu Amandus
R. Maupoint wa Jimbo Katoliki la Mtakatifu Denis, Reunion alifanya
makao yake Kisiwani Unguja. Miaka miwili baadaye Wamisionari wengine
walikuja Unguja kufanya uinjilishaji.
Baada ya miaka
michache ilionekana ilifaa kazi ya uinjilishaji Unguja ikabidhiwe
kwa Shirika la Kidini lenye uzoefu. Shirika la Mapadri wa Roho
Mtakatifu walikabidhiwa jukumu hilo.
-
Novemba 12, 1862 Unguja ilipandishwa hadhi toka “Mission Territory”
na kuwa “Apostolic Prefecture
of Zanguebar.” Unguja
ikapata Msimamizi wa Kitume chini ya
Mamlaka ya Askofu Maupoint.
-
Juni 16, 1863 Mapadri
Anthony Horner na Edward Baur na Mabradha
Celestine na Felician wa Shirika la Roho Mtakatifu waliingia
Unguja na Baadaye mwaka 1868 Wamissionari hao waliongozwa na Padre Horner walifika Bagamoyo mara ya kwanza Machi 4, 1868.
-
“Apostolic Prefecture of Zangueber, kama eneo la Kitume
lilivyojulikana siku hizo, lilikuwa ni pamoja na Kisiwa cha Unguja
na ukanda wa mashariki kuanzia Guardafui hadi Cap Delgado, yaani
eneo lote la Afrika ya Mashariki.
-
“Prefecture” hiyo
iligawanywa katika sehemu mbili kuu Wamisionari wa Afrika yaani
“White Fathers”walipoingia Unguja April 29, 1878. Hivyo, sehemu
iliyojulikana kama ya Maziwa Makuu ambayo ilikuwa ni pamoja na
Nyanza ambayo kwa sasa ni Jimbo Kuu la Mwanza, Musoma, Shinyanga na
Geita; Tanganyika, ambayo ni Majimbo ya Kigoma, Sumbawanga na Mbeya
na Congo ilikabidhiwa kwa Mapadri hao wapya, Wamisionari wa Afrika.
Na sehemu iliyobaki ilikuwa bado chini ya Shirika la Roho Mtakatifu.
-
Mwaka 1887 sehemu ya “Prefecture” ambayo sasa ilipata hadhi ya
kuitwa “Vacariate” of “Zanguebar”
nayo ikagawanywa katika sehemu kuu tatu:
(a)
Zanguebar Kaskazini na Nairobi. Hii ilijumlisha Mombasa.
(b)
Zanguebar Kusimi, yaani Kilwa na Mzizima au Dar es Salaam.
(c)
Zanguebar Kati, ambayo mwaka 1906 iliitwa Vicariat ya Bagamoyo.
-
Zanguebar Kusini ilikabidhiwa kwa Wamisionari
Wabenediktini. Ilikuwa na hadhi ya “Prefecture.”
-
Mwaka 1910 Vikariat ya Bagamoyo iligawanywa tena
katika sehemu mbili, yaani Vikariat ya Kilimajaro na Vikariat ya
Bagamoyo. Zote zilikuwa chini ya Shirika la Roho Mtakatifu.
-
Mwaka 1934 Vikariat ya Dodoma
ilizaliwa, sehemu ilimegwa toka Vikariat ya Dar es Salaam na
Vikariat ya Iringa, na sehemu nyingine ilimegwa toka Vikariat ya
Bagamoyo.
-
Mwaka 1950 Vikariat ya Bagamoyo ikamegwa na
kuunda Vikariat ya Tanga na miaka mitatu baadaye, yaani Machi 25,
1953 wakati Majimbo yalipoundwa Tanganyika, Vikariati ya Bagamoyo
iliyobakia ikapata hadhi ya Jimbo na kuwa Jimbo la Morogoro wakati
Dar es salaam ikainuliwa na kupata hadhi ya kuwa Jimbo Kuu la Dar es
salaam.
Maaskofu wa Morogoro
-
Tangu kuanzishwa kwake kama Vikariat ya
Bagamoyo
mwaka 1906, wafuatao ndio Maaskofu Wake:
Askofu Raoul De Courmont
(1883 - 1896) |
|
Askofu
Emille Allgeyer
(1897 - 1906) |
|
Askofu F.X.Vought (1906 – 1923)
|
|
Askofu B.Wilson (1924 – 1933)
|
|
Askofu Bernard Hilhorst (1934 – 1954)
|
|
Askofu Herman V.Elswijk (1954 – 1967)
|
|
Askofu Adrian Mkoba (1967 – 1992)
|
|
Askofu Telesphor Mkude (1992 sasa) |
|
-
Mhasham Adrian Mkoba ndiye Askofu wa kwanza
Mzalendo wa Morogoro.
Hali ya Kijiografia
-
Jimbo Katoliki la Morogoro limeundwa na eneo lipatalo
kilomita za mraba 43,380 kusini mashariki mwa Jamhuri ya Tanzania.
Jimbo la Morogoro limeundwa kutokana na Wilaya za Serikali tano,
yaani Morogoro Mjini, Morogoro Vijijini, Kilosa, Mvomero, na
Bagamoyo. Wilaya ya Bagamoyo ni sehemu ya Mkoa wa Pwani Kiserikali,
wakati Wilaya nne zilizobaki zipo katika Mkoa wa Morogoro.
-
Makao Makuu ya Mkoa wa Morogoro yapo katika
Manispaaa ya Morogoro. Vile vile katika Manispaa hii yanapatikana
Makao Makuu ya Jimbo la Morogoro, Kanisa Kuu la Jimbo, na Makao ya
Askofu wa Jimbo.
Wakazi wa Jimbo
- Jimbo la Morogoro lina wakazi wapatao 1,559,271.
Kati ya hao wakatoliki ni 638,591.
-
Ni asilimia ishirini (20%) tu ya wakazi wa Jimbo la Morogoro
wanaishi mijini, wakati asilimia kubwa, yaani 80%, wanaishi vijijini.
-
Makabila asilia yanayopatikana Jimboni Morogoro ni Waluguru,
Wanguu, Wakutu, Wazigua, Wakami, Wakaguru, Wavidunda, Wasagara, Wakwavi, Wakwere,
Wazaramo na Wadoe,
-
Mbali ya makabila haya asilia, Jimbo la Morogoro lina
wahamiaji vile vile. Makundi haya ya wahamiaji wengi wao ni Wachaga,
Wamasai, Wangoni na Wagogo.
-
Kila kabila lina lugha yake ya asili. Hata hivyo,
Kiswahili kinatumika katika sehemu zote katika Jimbo la Morogoro
MASHIRIKA YALIYOPO JIMBO LA MOROGORO
Vito
mbalimbali katika taji la dhahabu ambalo Kristo amempamba Bibiarusi wake. Au
fungu zuri la maua ya kila rangi. Ni mifano miwili iliyotumika kuelezea wingi wa
mashirika ya kitawa ndani ya Kanisa Katoliki. Jimbo la Morogoro ni mojawapo kati
ya yale yanayofurahia zaidi neema kubwa namna hiyo.
Tukirudi
nyuma hadi karne ya XIX , tunakuta kwamba watawa wa Roho Mtakatifu (Holy Ghost
Fathers) ndio waanzilishi wenyewe wa Kanisa nchini, wakitokea Zanzibar na
Bagamoyo, na kufuatwa muda si mrefu baadaye na masista kutoka kisiwa cha RĂ©union
(Filles de Marie) Hivyo tangu awali watawa wamekuwa mstari wa mbele sio tu
katika maisha ya Kiroho, bali pia katika umisionari.
Mwanzo
mgumu: kwa miaka mingi mashirika hayo yaliinjilisha wakistahimili tabu na hari
za mchana, mpaka watawa wengine hasa wananchi, tunda la kazi yao, wakaja
kuwaunga mkono kwa saa tofautitofauti.
Masista
wengi wa nchi nzima wanafahamu sana jimbo hili kwa sababu waliwahi kusoma Bigwa,
katika sekondari iliyoanzishwa kwa ajili yao na Umoja wa Mama Wakuu Tanzania (ambao
kwa sasa unakamilisha ujenzi wa kituo kingine cha malezi ya pamoja si mbali na
shule hiyo).
Hatua
mpya ya uwepo wa mashirika jimboni ilipigwa pale ambapo Wasalvatoriani kisha
kupatana na mashirika mengine walichagua Morogoro kama mahali pa kujenga
seminari kuu ya kitawa ambayo kwa sasa ni Taasisi ya Falsafa na Tauhidi (wengine
wanafikiria kuigeuza tena iwe Chuo Kikuu chenye vitivo mbalimbali). Hayati
Askofu Adriani Mkoba alifungua milango ya jimbo kulipokea kila shirika
litakalohitaji watawa wake wasomee huko. Tangu hapo ujenzi na malezi havijakoma
katika eneo la mlima Kola, kwenye barabara ya Dar es Salaam. Yeyote anayepita
anajionea maendeleo hayo na kuzungumzia aina hiyo ya Vatikano chini ya milima ya
Uluguru.
Mvuto
wa taasisi hiyo ndio sababu kuu ya mashirika kumiminika Morogoro miaka ya mwisho;
lakini ukianza kuelekea Dodoma, kwenye eneo la Kihonda unakuta vilevile
mashirika mengi, ingawa majengo yao yamefichikafichika kati ya nyumba za
wananchi.
Kwa
jumla sasa hivi jimbo lina mashirika zaidi ya 30 ya kila aina: ya wanaume na ya
wanawake, ya kikleri na ya kilei, ya maisha ya wakfu na ya maisha ya kitume, ya
kipapa na ya kijimbo. Inakosekana bado monasteri ya maisha ya sala tu, ingawa
Askofu Telesphor Mkude ana hamu nayo.
Mhashamu
akiona kwa furaha kubwa ongezeko hilo ambalo linaendelea haraka, mwanzoni mwa
Jubilei kuu ya mwaka 2000, pamoja na kumteua kwa mara ya kwanza makamu wake
maalumu kwa maisha ya wakfu aliamua kuunganisha mashirika hayo yote katika
ASSICAL (Association of Institutes of Consecrated and Apostolic Life –
Morogoro Diocese) ili yaweze kufahamiana na kubadilishana mawazo, mang’amuzi,
matarajio na mipango hasa upande wa malezi na wa utume.
Tangu
hapo utume huo unazidi kuimarika kwa njia ya mikutano na adhimisho la pamoja la
sikukuu ya watawa iliyoanzishwa na Papa Yohane Paulo II kwenye tarehe 2 Februari
ya kila mwaka. Kwa kweli ni tukio la kufurahisha kuona mamia ya watawa wa mabara
karibu yote kushangilia miito yao mbalimbali kwa ajili ya ufalme wa mbinguni.
Lakini siku moja haiundi mwaka. Kuna siku nyingine 364 ambazo ni nafasi ya kila
mtu kumshukuru Mungu kimatendo kwa karama aliyomjalia. Uaminifu wa kila sasa
ndio unaothibitisha kwamba neema inapokewa kwa mikono miwili badala ya kuchezewa.
La sivyo adhimisho halina maana. Changamoto hiyo ipo daima mbele ya kila mmoja
na ya kila jumuia, kwa sababu maisha ya kitawa ni ya kulenga utakatifu pamoja na
wengine, sio kibinafsi.
Mbali
ya utakatifu, mashirika yanalenga kutoa mchango katika Kanisa na katika jamii,
kila moja kadiri ya karama yake. Ingawa nguvu nyingi za mashirika mbalimbali
yaliyohamia jimboni kwa ajili ya malezi zinaishia katika kazi hiyo ya msingi,
tunaweza kusema nia ya kufanya kitu hata nje ya nyumba ipo. Kadiri ushirikiano
unavyostawi, njia zinaonekana, kwa sababu penye nia pana njia.
Mahitaji
ya jimbo hasa ni mengi, kama kawaida. Hivyo mapadri na walei wanatazamia sana
kufaidika na uwepo wa umati huo wa waamini wenzao waliojitoa kabisa kwa maisha
ya wakfu na ya kitume. Baadhi ya mashirika yana nyumba zisizo za malezi, nazo
ndizo zinazoitikia zaidi mahitaji hayo. Kwa namna ya pekee Masista wa Moyo Safi
wa Maria wa Morogoro, ambao ndio wengi, wanahudumia parokia, shule na zahanati
nyingi jimboni kote.
Mungu
atujalie sisi sote kushika kwa unyenyenyeku nafasi aliyotupangia katika
kufikisha watu kwenye uzima wa milele.
1.
MASHIRIKA YA MAISHA YA WAKFU
1.1.
Mashirika ya Kitawa
1.1.1. Ya Kiume
1.
Ndugu
Wafransisko Wakonventuali – SLP 932 – Morogoro
2.
Ndugu
Wafransisko Wakapuchini – SLP 900 – Morogoro
3.
Ndugu Waagustino – SLP 1947 – Morogoro
4.
Wakarmeli OCD – SLP 363 – Morogoro
Simu:
+023/2603800 – Barua pepe: ocdtzmission@yahoo.com
– Tovuti:
5.
Shirika la Roho Mtakatifu – SLP 16 – Bagamoyo
6.
Wamisionari wa
Mt. Francis wa Sales – SLP 12 – Morogoro
Simu:
+023/2600036 – Barua pepe: msfsmoro@africaonline.co.tz
– Tovuti: www.fransalians.com
7.
Shirika la Madonda Matakatifu (Wastigmatini) – SLP 2213 – Morogoro
Simu:
+023/2603523 – Barua pepe: stigmatines@morogoro.net
– Tovuti: www.stigmatines.com
8.
Wamisionari Wana wa Moyo Safi wa Maria (Waklareti) – SLP 427 –
Morogoro
Simu:
+023/2600429 – Barua pepe: cmfmorobarbastro@yahoo.com
– Tovuti: www.claret.org
9.
Wasalesiani wa Don Bosco – S.L.P. 4045 – Morogoro – Simu:
+0764–854602 – Barua pepe: –
Tovuti:
10. Wasalvatoriani – SLP 1878 – Morogoro
Simu:
+023/2600897 – Barua pepe: sdsschol@go2.pl
– Tovuti: http://www.sds–ch.ch/africa
11. Wamisionari wa Consolata – SLP 769 – Morogoro
Simu:
+023/2603563 – Barua pepe: allasemi@morogoro.net
– Tovuti: http://www.consolata.org
12. Shirika la Misheni (Wavinsenti) – SLP 6051 – Morogoro
Simu:
+023/2600029 – Barua pepe: depaulmoro04@yahoo.com
– Tovuti:
13. Mabradha wa Elimu ya Kikristo wa Mt. Gabrieli (Wamontfort) – SLP 1124
– Morogoro
Simu: +023/2602204 –
Barua pepe: montmoro@africaonline.co.tz
– Tovuti:
1.1.2.
Ya Kike
1.
Mabinti wa
Maria (wa St. Denis)– SLP 230 – Bagamoyo
Simu:
023/2440417 – Barua pepe: dmdestdenistan@yahoo.fr
– Tovuti:
2.
Masista Wamisionari wa Damu Takatifu – SLP 865 – Morogoro
Simu:
+023/2604655 – Barua pepe: – Tovuti:
3.
Shirika la Moyo Safi wa Maria (wa Morogoro) – SLP 1049 – Morogoro
Simu:
+023/2603591/2604314 – Barua pepe: mgololesisters@intafrica.com
– Tovuti:
4.
Masista wa Msalaba Mtakatifu (wa Chavonod)– SLP 1677 – Morogoro
Simu:
+023/2603328 – Barua pepe: holycross@africaonline.co.tz
– Tovuti:
5.
Masista Watersiari Wakapuchini wa Familia Takatifu – SLP 1989 –
Morogoro
:
6.
Masista wa Mt. Anna (wa Luzern) – SLP 1807 – Morogoro
Simu:
+023/2601550 – Barua pepe: stannsmoro@africaonline.co.tz
– Tovuti:
7.
Masista Wakolejina wa Familia Takatifu – SLP 945 – Morogoro
Simu:
+023/2600424 – Barua pepe: collemoro@hotmail.com
– Tovuti:
8.
Masista wa Maria Imakulata (wa Krishnagar) – SLP 2028 – Morogoro
Simu:
+023/2604066 – Barua pepe: smimoro@africaonline.co.tz
– Tovuti:
9.
Masista wa Mama wa Karmeli – SLP 1302 – Morogoro
Simu: +023/2600359 –
Barua pepe: – Tovuti:
10. Masista wa Mt. Gemma
– SLP 304 –
Morogoro–
Simu: +0784/457358
– Barua pepe: – Tovuti:
11.
Masista Waursula wa Yesu Mteswa – SLP 1048 – Morogoro
Simu: +0756/937297 –
Barua pepe: – Tovuti:
12. Masista wa
Sakramenti Kuu – SLP 2135 – Morogoro
Simu: +023/2602902 –
Barua pepe: – Tovuti:
13.
Mabinti wa Mt. Fransisko wa Sales – SLP 640 – Morogoro
14. Masista wa Maria
Imakulata (wa Wroclaw) – SLP 1878 – Morogoro
Simu: +0787/759496 –
Barua pepe: – Tovuti:
15. Masista wa Mt.
Yosefu (wa Annecy) – SLP 58 – Dumila
Simu: +0745/214343 –
Barua pepe: agnesadampukulam@yahoo.com
– Tovuti:
16. Masista wa Mt.
Yosefu (wa Chambery) – SLP 135 – Mikumi
Simu: +0787/710338 –
Barua pepe: – Tovuti: www.csjchambery.org
17. Masista wa Bikira
Maria Malkia wa Mitume – SLP 1925 – Morogoro
Simu: +023/2604165 –
Barua pepe: – Tovuti:
18. Masista wa Mt. Anna
(wa Bangalore) – SLP 363 – Morogoro
Simu: +023/603800 –
Barua pepe: – Tovuti:
19. Masista Waabuduo
Damu ya Kristo – SLP 6508 – Morogoro
Simu: – Barua pepe:
– Tovuti:
20. Dada Wadogo wa Mt.
Fransisko – SLP 1878 – Morogoro
Simu: +0787/759496 –
Barua pepe: – Tovuti:
21. Masista Wabenedikto
Waafrika wa Mt. Agnes – SLP 6015 – Morogoro
Simu: +0784/464024 –
Barua pepe: mlowevicky@yahoo.com –
Tovuti:
22. Masista wa Mt.
Karolo Borromeo – SLP 1232 – Morogoro
Simu: +0732/931181 –
Barua pepe: – Tovuti:
23. Masista Warosmini wa
Maongozi – SLP 133 – Morogoro
Simu: +0787/024621 –
Barua pepe: – Tovuti:
24. Masista wa Maryknoll
– SLP – Morogoro
Simu: – Barua pepe:
– Tovuti:
25.
Masista Wafransisko wa Upendo – S.L.P. 6083 –
Morogoro
Simu: – Barua pepe:
– Tovuti:
1.2.
Mashirika ya Kilimwengu
1.2.1.
La Kiume
1.
Mapadri wa
Shirika la Kilimwengu katika Kazi ya Roho Mtakatifu – SLP 640 – Morogoro
Simu: +023/2603340 –
Barua pepe: – Tovuti:
1.2.2.
Ya Kike
1.
Unitas kwa Afrika – SLP 1003 – Morogoro
Simu:
+023/2600138 – Barua pepe: – Tovuti:
2.
Masista wa Grail – SLP 6090 – Morogoro
Simu: +023/2613690 –
Barua pepe: – Tovuti:
2. MASHIRIKA YA
MAISHA YA KITUME
2.1. Ya
Kiume
1.
Wamisionari wa Damu Azizi – SLP 1925 – Morogoro
Simu:
+023/2604165 – Barua pepe: stgascoll @yahoo.com
– Tovuti: www.cpps–preciousblood.org
2.
Jumuia ya Mapadri katika Kazi ya Roho Mtakatifu – SLP 1935 – Morogoro
Simu: +023/2601353 –
Barua pepe: – Tovuti:
2.2. La Kike
1.
Jumuia ya Masista katika Kazi ya Roho Mtakatifu – SLP 6038 – Morogoro
Simu: +023/2601764 –
Barua pepe: – Tovuti:
3.
TAASISI ZA MALEZI YA PAMOJA KATI YA MASHIRIKA YA KIKE
1.
Sekondari ya Masista ya Bigwa – SLP 369 – Morogoro
Simu:
+023/2603066 – Barua pepe: bigwasrs@yahoo.com
– Tovuti:
2.
Kituo cha Malezi ya Masista cha Kola – SLP 913 – Morogoro
Simu: +023/2600658 –
Barua pepe: tcastanzania@hotmail.com –
Tovuti:
4.
CHAMA (CHA WANAUME NA WANAWAKE)
1.
Ndugu Wadogo wa Afrika – SLP 6083 – Morogoro
Simu: – Barua pepe: unwa@unwa.tk
Tovuti: www.unwa.tk